- Na czym polega pozycjonowanie stron internetowych i jak działa wyszukiwarka Google?
- Dlaczego warto zadbać o widoczność strony internetowej w Google? Korzyści marketingowe i biznesowe
- Pozycjonowanie stron www – jak zacząć?
- Skuteczne pozycjonowanie stron www krok po kroku
- O czym jeszcze trzeba pamiętać w procesie pozycjonowania stron www?
- Jak content marketing wpływa na pozycjonowanie Twojej strony?
- Pozycjonowanie sklepu internetowego
- Czym jest pozycjonowanie lokalne?
- Korzystaj z narzędzi Google Search Console i Google Analytics!
- Ile kosztuje pozycjonowanie i jak długo trzeba czekać na efekty?
- Dlaczego pierwsze miejsce w rankingu Google to za mało?
- Optymalizacja SEO a Google Ads
- Pozycjonowanie i optymalizacja strony internetowej – agencja SEO czy działanie na własną rękę?
Jak pozycjonować strony internetowe w Google – poradnik SEO krok po kroku
Każdy właściciel strony internetowej z pewnością nie raz miał styczność z tematem SEO i pozycjonowania. Jeśli jesteś przedsiębiorcą, prawdopodobnie doszły Cię też słuchy, że obecność w wyszukiwarce internetowej ma dziś kluczowe znaczenie w kontekście pozyskiwania klientów i rozwijania biznesu.
Czy to prawda? Jak najbardziej! Wysoka i stabilna pozycja w Google może zapewnić Ci płynną sprzedaż oraz zwiększyć świadomość marki. Jednak aby to osiągnąć, potrzebujesz przemyślanej strategii pozycjonowania. Przedstawiamy poradnik SEO, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez proces budowania widoczności w wyszukiwarce.
Na czym polega pozycjonowanie stron internetowych i jak działa wyszukiwarka Google?
Jak wiadomo, Google nie jest jedyną wyszukiwarką na świecie, jednak ze względu na to, że jej udział w rynku wynosi ponad 91% (jak podaje serwis StatCounter), najczęściej działania SEO omawia się właśnie na jej przykładzie.
Czym jest pozycjonowanie stron?
Pozycjonowanie stron internetowych to proces, którego celem jest zwiększenie widoczności w organicznych (bezpłatnych) wynikach wyszukiwania na określone słowa czy frazy kluczowe. Składa się na niego wiele działań wykonywanych zarówno w obrębie witryny, jak i poza nią.
Wszystko po to, aby dopasować się do aktualnych algorytmów i wymagań wyszukiwarki Google, a także – co bardzo ważne – do potrzeb i intencji użytkowników. To właśnie strategia SEO w głównej mierze odpowiada za to, na której pozycji w wynikach Google wyświetli się dana strona www.
Spójrzmy, jak prezentuje się organiczny ranking po wpisaniu frazy „męskie buty do biegania”. Witryny, które widać na zrzucie ekranu, zostały uznane przez wyszukiwarkę za najbardziej wartościowe i najlepiej dopasowane do intencji użytkownika wpisującego zapytanie. W praktyce (i w dużym skrócie) to właśnie na tym polega pozycjonowanie – trzeba sprawić, aby Google chciało wyświetlać stronę na wysokiej pozycji.
Czy pozycjonowanie i SEO to pojęcia tożsame? Zdania na ten temat są podzielone. Według definicji SEO (ang. Search Engine Optimization) to optymalizacja strony pod kątem wyszukiwarek internetowych. Natomiast pozycjonowaniem często określa się cały proces zwiększania widoczności, w tym również działania analityczne i wiele innych czynności wykonywanych poza obrębem witryny. W praktyce jednak większość osób używa obu terminów zamiennie.
Skanowanie, indeksowanie, wyświetlanie wyników
Kiedy użytkownik wpisuje w wyszukiwarce daną frazę, już po chwili otrzymuje listę stron, które są najlepiej dopasowane do jego zapytania. Dzięki temu, jako internauci, nie musimy przeglądać całej sieci, adres po adresie, w poszukiwaniu interesującej nas informacji. Ale jak właściwie działa wyszukiwarka? Proces ten dzieli się na trzy główne etapy:
- Skanowanie: pierwszym krokiem jest skanowanie Internetu w poszukiwaniu nowych stron. Google wykorzystuje do tego specjalne programy komputerowe zwane botami lub robotami. Przeszukują one sieć, a następnie przeglądają znalezione witryny, czytają ich zawartość i identyfikują nowe linki prowadzące do innych stron.
- Indeksowanie: po skanowaniu Google gromadzi zebrane informacje w swojej ogromnej bazie danych, znanej jako indeks. Proces indeksowania polega na analizie i klasyfikacji zebranych danych zgodnie z różnymi kryteriami, takimi jak temat, treść, lokalizacja i wiele innych. Indeks Google to swoiste odzwierciedlenie Internetu, które zawiera informacje o miliardach stron www.
- Wyświetlanie wyników: ostatnim etapem jest wyświetlanie wyników. Gdy użytkownik wprowadza zapytanie do wyszukiwarki, robot Google przeszukuje swoją bazę danych, aby znaleźć najlepiej dopasowane witryny.
Google nie daje gwarancji, że każdy adres URL zostanie zeskanowany i zaindeksowany. Jednak pozycjonowanie pozwala zwiększyć na to szanse.
Od czego zależy pozycja strony w wynikach wyszukiwania Google?
Algorytm Google korzysta z ponad 200 czynników rankingowych do ustalania kolejności stron w bezpłatnych wynikach wyszukiwania. Niestety nie wszystkie są nam znane. Wiadomo jednak, że duży wpływ na pozycjonowanie mają takie aspekty jak:
- jakość treści,
- podstawowa optymalizacja techniczna,
- wydajność witryny,
- linki zewnętrzne.
Ważne jest to, aby skupiać się nie tylko na czynnikach rankingowych Google, ale również na potrzebach użytkowników. Wyszukiwarka umieszcza na najwyższych pozycjach witryny, które najtrafniej odpowiadają na pytania internautów, są wiarygodne i wartościowe. To oznacza, że ważne jest budowanie autorytetu. Musisz też pamiętać, że jako twórca strony czy sklepu internetowego nie nad wszystkim masz kontrolę, ponieważ na widoczność w SERP (Search Engine Results Pag – strona z wynikami wyszukiwania) wpływają też takie aspekty jak:
- Historia i wiek domeny: z badań przeprowadzonych przez Ahrefs wynika, że prawie 60% stron znajdujących się w pierwszej dziesiątce wyników Google ma 3 lub więcej lat. Jeśli chodzi o historię domeny, znaczenie ma m.in. to, czy podczas swojej obecności w sieci otrzymała ona jakieś kary za niedozwolone działania.
- Urządzenie: wpływ na kolejność wyników wyszukiwania ma też urządzenie, z jakiego korzysta użytkownik. Ranking może różnić się na komputerze i smartfonie.
- Lokalizacja: wyszukiwarka dopasowuje wyniki do lokalizacji użytkownika. To oznacza, że ranking u osoby znajdującej się w Gdańsku może wyglądać inaczej niż ranking u osoby znajdującej się w Zakopanem.
- Wcześniejsza aktywność użytkownika: zachowania użytkowników w sieci również mają wpływ na pozycję poszczególnych stron w rankingu. Algorytm wyszukiwarki robi wszystko, aby podsunąć internautom jak najbardziej dopasowane do nich treści, dlatego często bierze pod uwagę ich wcześniejszą aktywność.
Dlaczego warto zadbać o widoczność strony internetowej w Google? Korzyści marketingowe i biznesowe
Wyszukiwarka Google jest głównym narzędziem do poszukiwania informacji, produktów i usług, a firmy, które nie są obecne w sieci, dla wielu konsumentów po prostu nie istnieją. Dlatego tak ważne jest pozycjonowanie swojej strony. Oto największe korzyści marketingowe i biznesowe, jakie niesie za sobą skuteczne SEO:
- Lepsze wyniki sprzedażowe
Załóżmy, że sprzedajesz świeczki zapachowe, jednak nie masz witryny internetowej lub masz, ale nie jest ona widoczna w Google. Spora część Twoich potencjalnych klientów w przypadku potrzeby zakupowej w pierwszej kolejności skieruje się właśnie do Google i prawdopodobnie wybierze sklep, który znajdzie w pierwszej dziesiątce wyników wyszukiwania. Jeśli nie będzie tam Twojej firmy, klientów bardzo łatwo przejmie konkurencja.
Natomiast jeśli zadbasz o skuteczne SEO, zwiększysz swoje szanse na dotarcie do grupy docelowej, a tym samym poprawisz współczynnik konwersji, ruch na stronie oraz wyniki sprzedażowe. Warto też wspomnieć, że pozycjonowanie fraz kluczowych to metoda, która pozwala docierać do odpowiednich osób w odpowiednim czasie. Chodzi o to, że użytkownik sam szuka danej informacji czy produktu i oczekuje trafnych wyników. Nie jest więc bombardowany reklamami, które nie pokrywają się z jego potrzebami zakupowymi i które prawdopodobnie zignoruje.
- Większa świadomość marki
Większa widoczność strony www w Google przyczynia się także do zwiększenia świadomości marki. Gdy firma pojawia się na szczycie listy wyników wyszukiwania, jej nazwa i logo są wielokrotnie eksponowane przed potencjalnymi klientami. Regularne pojawianie się w SERP buduje świadomość marki i sprawia, że potencjalni odbiorcy lepiej ją zapamiętują.
Warto wspomnieć, że wzrost świadomości ma kluczowe znaczenie w procesie zakupowym, zwłaszcza w przypadku produktów lub usług o długim cyklu sprzedaży. Konsumenci często wolą sięgać po produkty oferowane przez firmy, z którymi są już zaznajomieni. Dlatego też budowanie silnej obecności w wyszukiwarce Google może być kluczowym czynnikiem w przyciąganiu klientów i budowaniu lojalności na dłuższą metę.
- Profesjonalny wizerunek i większa wiarygodność
Internauci nie klikają pierwszych stron w Google tylko dlatego, że jest to wygodne. Powodem jest także większe zaufanie do marek i firm, których witryny zajmują wysokie pozycje w wyszukiwarce. Obecność na szczycie rankingu pozwala w pewien sposób wzmocnić wizerunek i zwiększyć wiarygodność marki.
Czy pozycjonowanie w Google jest dla każdego?
Pozycjonowanie stron internetowych może być korzystne dla wielu firm, jednak, mówiąc bez ogródek, istnieją okoliczności, kiedy nawet najlepsza strategia SEO nie przyniesie rezultatów. Pozycjonowanie prawdopodobnie się nie opłaci, gdy…
- Twoi klienci nie szukają Cię w Google
Jednym z kluczowych czynników sukcesu w pozycjonowaniu jest obecność potencjalnych klientów w wyszukiwarce. Jeśli Twoja firma działa w branży, w której klienci rzadko korzystają z Internetu w celu poszukiwania produktów lub usług, pozycjonowanie może okazać się mniej skuteczne, a w niektórych przypadkach w ogóle nie będzie miało sensu i stanie się tylko niepotrzebnym obciążeniem dla firmowego budżetu.
- Prowadzisz krótkoterminowy biznes
Pozycjonowanie to proces, który przypomina raczej ultramaraton, a nie sprint. Na efekty często trzeba czekać miesiącami, a niekiedy nawet i dłużej. Jeśli więc potrzebujesz szybkich rezultatów, inwestycja w SEO może nie być najlepszym pomysłem ze względu na to, że zanim zyskasz widoczność, prawdopodobnie nie będzie Ci ona już potrzebna. Przykładowo, jeśli chcesz promować wydarzenie, które odbędzie się za kilka tygodni, lepszym rozwiązaniem będą reklamy Google Ads lub płatna promocja w social media.
- Twoja strona nie spełnia oczekiwań odbiorców
Optymalizacja i pozycjonowanie mogą pomóc stronie wybić się wśród konkurencji w Google i zyskać wysoką pozycję. Jednak trzeba pamiętać, że kliknięcie adresu URL przez potencjalnego klienta to nie koniec procesu zakupowego. Kluczowe znaczenie ma to, co ten potencjalny klient znajdzie na naszej stronie. Jeśli nie spełni ona jego oczekiwań, będzie niezrozumiała, mało użyteczna i funkcjonalna lub z jakiegoś powodu budząca wątpliwości, nawet najskuteczniejsze pozycjonowanie w Internecie nie będzie miało znaczenia.
- Nie masz czasu na optymalizację i tworzenie treści
Niestety SEO to nie jednorazowa czynność, którą można wykonać, skreślić ze swojej listy zadań do zrobienia, a następnie o wszystkim zapomnieć. Budowanie widoczności w wyszukiwarce to proces, który tak naprawdę nie ma końca. Niektóre działania, takie jak np. tworzenie i aktualizowanie treści, trzeba wykonywać regularnie.
Do tego konieczne jest ciągłe analizowanie danych, monitorowanie zmian w algorytmach, a także reagowanie na zachowania i potrzeby użytkowników. Jeśli nie masz czasu na regularną optymalizację, tworzenie treści oraz na działania analityczne, prawdopodobnie nie uda Ci się utrzymać wysokiej pozycji w wynikach wyszukiwania Google. W takim przypadku warto rozważyć współpracę ze specjalistą SEO.
Pozycjonowanie stron www – jak zacząć?
Do pozycjonowania strony www trzeba się przygotować. Zanim zaczniesz wprowadzać zmiany, tworzyć treści i nasycać je frazami kluczowymi, musisz sprawdzić, jak wygląda aktualna sytuacja witryny w zakresie SEO, co robi Twoja konkurencja oraz w jaki sposób potencjalni klienci szukają Twoich produktów czy usług w sieci. W tym wszystkim pomogą Ci działania opisane poniżej.
Audyt SEO strony
Audyt SEO to wieloetapowa analiza, która pozwala ocenić, jak dobrze strona dopasowana jest do czynników rankingowych i wymagań wyszukiwarki. Jej wynikiem jest szczegółowy raport, który zawiera informacje na temat błędów i nieprawidłowości mogących negatywnie wpływać na widoczność witryny w organicznych wynikach wyszukiwania. Mówiąc wprost – audyt pozwala sprawdzić, co jest nie tak ze stroną www i co trzeba poprawić, aby zwiększyć szanse na wysoką pozycję. To pierwszy krok, jaki należy wykonać w całym procesie optymalizacji i pozycjonowania.
Skuteczny audyt powinien opierać się na twardych danych, pochodzących ze specjalnych programów i narzędzi oraz być dopasowany do charakteru strony, specyfiki branży i celów biznesowych firmy – to bardzo ważne. W końcu strona to tylko narzędzie do pozyskiwania klientów. Nie chodzi więc o to, aby była idealna pod kątem technicznym, ale aby błędy i niedociągnięcia nie utrudniały zwiększania widoczności i realizowania celów biznesowych. Jak więc samodzielnie przeprowadzić audyt SEO?
- Analiza aktualnej widoczności w Google
W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy strona wyświetla się w Google na frazy kluczowe, na które chcemy, aby była widoczna. Do tego przyda się darmowe narzędzie Google Search Console (GSC). Znajdziesz tam takie dane jak łączna liczba kliknięć i wyświetleń w wybranym miesiącu, frazy, na które wyświetla się strona oraz frazy, które generują wartościowy ruch organiczny. Dodatkowo można wykorzystać Website Traffic Checker, czyli darmowe narzędzie od Ahrefs, które podaje takie informacje jak miesięczna liczba wizyt, słowa kluczowe generujące największy ruch na stronie oraz podstrony, które są najczęściej odwiedzane.
- Sprawdzenie poprawności indeksacji
Wiesz już, że aby strona mogła wyświetlić się użytkownikowi w SERP, musi znajdować się w indeksie Google. Dlatego kolejny etap audytu to analiza indeksacji. Należy sprawdzić, czy wszystkie ważne z punktu widzenia SEO adresy URL są poprawnie zaindeksowane. Do tego również możesz wykorzystać GSC. Narzędzie podpowie Ci, które podstrony zostały zaindeksowane, a które nie, a także wskaże powód problemu.
- Analiza stanu technicznego strony
Na tym etapie należy przede wszystkim poddać analizie szybkość i wydajność strony, meta dane, poprawność linków wewnętrznych, optymalizację obrazów, przekierowania i strukturę serwisu, a także odszukać błędy 404. Częściowo pomoże Ci w tym Search Console, ale warto dodatkowo wykorzystać inne narzędzia, np. Screaming Frog SEO Spider. Darmowa wersja pozwala na podstawową analizę techniczną maksymalnie 500 adresów URL.
- Analiza treści
Google to wyszukiwarka tekstowa, dlatego treści mają ogromne znaczenie dla procesu pozycjonowania. Kolejny krok audytu to więc analiza contentu w serwisie. Należy sprawdzić, czy treści nie zawierają błędów, czy mają poprawną strukturę nagłówków, czy odpowiadają na pytania odbiorców.
Ważne jest także przeanalizowanie tego, czy treść na danej podstronie jest odpowiednia w kontekście intencji użytkowników. Przykładowo na frazę „jak zmienić koło w rowerze” nie powinna wyświetlać się podstrona produktu w sklepie internetowym, ponieważ internauta wpisujący takie zapytanie do wyszukiwarki najprawdopodobniej nie ma intencji zakupowej.
Screaming Frog SEO Spider pozwoli Ci sprawdzić content pod kątem duplikatów. Oprócz tego warto wykorzystać takie narzędzia jak Ahrefs, CONTADU czy SurferSEO.
- Analiza profilu linków
Audyt profilu linków to analiza wszystkich linków zwrotnych prowadzących do witryny. Linki to jeden z najważniejszych czynników rankingowych, który ma ogromny wpływ na pozycjonowanie stron w wyszukiwarkach. Jednak aby odnośniki pomagały, a nie szkodziły, muszą mieć odpowiednią jakość i pochodzić z wiarygodnych źródeł. Dlatego tak ważne jest ich sprawdzanie. Wstępną analizę backlinków przeprowadzisz za pomocą GSC. Szczegółowe dane możesz uzyskać w narzędziach takich jak Ahrefs, Majestic SEO czy Moz Link Explorer.
Z małą pomocą narzędzi jesteś w stanie samodzielnie przeprowadzić podstawowy audyt SEO swojej strony internetowej, jednak pamiętaj, że kluczowe znaczenie ma poprawna interpretacja danych. W niektórych przypadkach lepszym rozwiązaniem będzie powierzenie tego zadania specjalistom. Pomoc agencji SEO przy audycie może być szczególnie istotna dla właścicieli rozbudowanych serwisów takich jak np. sklepy internetowe.
Analiza konkurencji
Kolejny ważny etap przygotowujący do pozycjonowania to analiza konkurencji. Niestety w przypadku SEO sprawa wygląda tak, że jeśli Twoja konkurencja robi więcej, trudno będzie Ci walczyć z nią o pozycję. Do tego każde działanie rynkowych rywali wpływa na Twoje wyniki w Google. Dlatego musisz mieć się na baczności i co jakiś czas zerkać okiem na to, co robi konkurencja, jeśli chodzi o pozycjonowanie. Aspekty, które warto przeanalizować, to m.in.:
- słowa kluczowe,
- pozycje w wynikach wyszukiwania na poszczególne frazy,
- linki,
- struktura serwisu,
- treści,
- wydajność strony,
- optymalizacja techniczna.
Ważny jest dobór odpowiednich konkurentów. Pamiętaj, że do analizy SEO należy włączyć firmy, które nie tylko są bezpośrednimi rywalami biznesowymi, ale które walczą o te same słowa kluczowe w wyszukiwarce. Pomocne będą narzędzia SEO, takie jak wspomniany wcześniej Ahrefs, Moz czy Semrush.
Analiza słów kluczowych
Frazy kluczowe to most pomiędzy tym, czego szukają Twoi odbiorcy, a tym, co oferuje Twoja witryna internetowa. Bez dogłębnej analizy w tym obszarze nie da się zaplanować skutecznej strategii pozycjonowania. Najważniejszą zasadą, o której musisz pamiętać, jest to, że Twoja strona ma być widoczna na frazy, których używają potencjalni klienci.
Teoretycznie można by wypisać wszystkie słowa i hasła, które przychodzą na myśl, kiedy myślimy o danym biznesie. Jednak w praktyce temat jest nieco bardziej skomplikowany, a fraz, na które trzeba się pozycjonować, niekiedy są tysiące, a nawet dziesiątki tysięcy.
Z tego względu znów warto wspomóc się narzędziami SEO, takimi jak np.:
- Planer słów kluczowych dostępny w usłudze Google Ads,
- Google Trends,
- Semrush,
- Ahrefs Keyword Generator,
- Answer The Public.
Skuteczne pozycjonowanie stron www krok po kroku
No dobrze, grunt przygotowany. Nadszedł więc czas na planowanie i stopniowe wdrażanie strategii pozycjonowania stron. Cały proces można podzielić na cztery główne etapy: dobór słów kluczowych i planowanie struktury strony, planowanie i tworzenie treści, pozycjonowanie on-site oraz pozycjonowanie off-site. Każdy z nich opisujemy poniżej.
Dobór słów kluczowych i planowanie struktury strony
Frazy wytypowane wcześniej podczas analizy należy podzielić i przypisać do poszczególnych adresów URL w obrębie witryny. W końcu nie da się pozycjonować jednej podstrony na wszystkie słowa kluczowe, dlatego potrzebna jest odpowiednia struktura. Nie istnieje jedna właściwa metoda budowania witryny, jednak ważne jest to, aby była ona uporządkowana i zrozumiała zarówno dla robotów wyszukiwarki, jak i użytkowników. Najprostszy schemat dla sklepu internetowego wygląda tak:
Strona główna -> Kategoria -> Podkategoria -> Produkt
czyli
Sklep obuwniczy -> Buty sporotwe -> Buty do biegania -> New Balance Fresh Foam X Vongo v6 WVNGOCD6
Analogicznie będzie to wyglądało w przypadku strony firmy usługowej. Oczywiście należy też uwzględnić inne typy podstron, takie jak np. blog. Gdy już zaprojektujesz strukturę strony, wypisz wszystkie adresy URL, a następnie dobierz do nich odpowiednie słowa kluczowe, zgodne z intencją użytkownika.
Pamiętaj, że nie należy wybierać wyłącznie fraz z najwyższym wolumenem wyszukiwania. W swojej strategii musisz też uwzględnić frazy long tail, czyli te składające się z kilku słów. Są one bardziej szczegółowe, dlatego też i rzadziej wyszukiwane, ale za to przyciągają użytkowników o sprecyzowanych intencjach.
Przykładowa struktura sklepu obuwniczego:
- Strona główna (Sklep obuwniczy)
- Kategoria (buty sportowe)
- Podkategoria (buty do biegania)
- New Balance Fresh Foam X Vongo v6 WVNGOCD6
- Podkategoria (buty na siłownię)
- Podkategoria (buty do biegania)
- Kategoria (półbuty)
- Podkategoria (półbuty damskie)
- Podkategoria (półbuty męskie)
- Kategoria (trampki)
- Podkategoria (trampki wysokie)
- Podkategoria (trampki niskie)
- Kategoria (buty sportowe)
Każda podstrona w serwisie powinna generować ruch z innych fraz. W przeciwnym wypadku wystąpi zjawisko kanibalizacji, czyli sytuacja, gdy Google widzi przynajmniej dwa adresy URL w obrębie jednej witryny, które pasują do zapytania użytkownika. Przez kanibalizację można stracić ruch, ponieważ wyszukiwarka nie będzie wiedziała, którą podstronę ma wyświetlić i przykładowo zamiast podstrony produktu wyświetli wpis na blogu, który zajmuje znacznie gorszą pozycję.
Planowanie i tworzenie treści
Treść jest głównym źródłem wiedzy wyszukiwarki na temat serwisu. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że Google karmi się contentem. Z tego względu nie może zabraknąć go w Twoim serwisie. Treści w obrębie witryny nie tylko wpływają pozytywnie na pozycjonowanie, ale mają znaczenie również w kontekście UX, czyli doświadczeń użytkownika. Dlatego należy je projektować i tworzyć z myślą zarówno o algorytmach wyszukiwarki, jak i o ludziach. Oto najważniejsze zasady tworzenia treści dla stron i sklepów:
- Odpowiadaj na pytania i rozwiązuj problemy odbiorców
Fundamentalną zasadą przy tworzeniu treści jest skupienie się na potrzebach i problemach docelowej grupy odbiorców. Treści powinny odpowiadać na pytania, których szukają użytkownicy oraz rozwiązywać problemy, z którymi się borykają i z którymi zwracają się do wyszukiwarki. Takie podejście nie tylko przyciąga uwagę potencjalnych klientów, ale również buduje zaufanie i lojalność wobec marki.
Oczywiście planowanie tematów treści w dużej mierze zależy od słów kluczowych, które dobieramy na podstawie dogłębnej analizy. Załóżmy, że prowadzisz sklep z akcesoriami oraz obuwiem dla biegaczy i zastanawiasz się, o czym pisać na swoim blogu, aby przyciągnąć grupę docelową. W takim przypadku możesz skorzystać z narzędzi SEO np. Answer The Public i sprawdzić, o co użytkownicy internetu pytają wyszukiwarkę. Po wpisaniu frazy „buty do biegania” narzędzie wygenerowało kilkanaście pytań:
Dzięki temu już wiesz, że na Twoim blogu może znaleźć się artykuł na temat tego, jak dobrać odpowiednie buty do biegania. Oprócz tego warto kierować się tym, co na swoim blogu umieszcza konkurencja, a także pytaniami, jakie zadają docelowi odbiorcy oferty w rozmowie prywatnej, w social media czy też za pośrednictwem innego kanału. Istotne znaczenie ma tutaj znajomość swojej persony marketingowej, bo jeśli wiesz, kim jest i co robi Twój klient, to wiesz też, z jakimi problemami się zmaga.
- Nie spamuj frazami kluczowymi
Słowa kluczowe w tekstach na stronie są bardzo ważne. W końcu po to robimy ich dogłębną analizę, aby je następnie sensownie wykorzystać. Trzeba jednak pamiętać, że czasy spamowania frazami dawno minęły. Treści mają być użyteczne dla człowieka i atrakcyjne w odbiorze.
Upychanie słów kluczowych to technika z zakresu tzw. Black Hat SEO, czyli działań niezgodnych z wytycznymi wyszukiwarki, za które grozi nałożenie przez Google kary w postaci filtra ręcznego lub algorytmicznego. Jeśli witryna zostanie „przyłapana” na gorącym uczynku i obarczona karą, jej pozycja może spaść nawet o kilkadziesiąt miejsc.
- Zadbaj o poprawne formatowanie tekstu
Formatowanie to coś, o czym wielu właścicieli serwisów i twórców contentu zapomina. W sieci znaleźć można mnóstwo stron, które zawierają długie ściany tekstu, bez akapitów, nagłówków i innych wyróżnień. Niestety – to się nie sprawdzi. Tekst powinien być skonstruowany tak, aby odbiorca w ciągu kilku sekund mógł się w nim zorientować i znaleźć interesujące go informacje.
Ponadto trzeba myśleć o użytkownikach mobilnych, których z roku na rok jest coraz więcej. Na małym ekranie blok tekstu jest jeszcze trudniejszy w odbiorze. Dlatego stosuj krótkie akapity, listy punktowane, pogrubienia i inne elementy formatowania, które sprawią, że treść na stronie nie będzie wyglądała jak trudny do odczytania zlepek liter.
- Urozmaicaj tekst dodatkowymi elementami
Treść nie musi ograniczać się jedynie do tekstu. Zastosowanie różnorodnych elementów, takich jak grafiki, infografiki, wideo czy hiperłącza może znacząco uatrakcyjnić przekaz. Dzięki nim treść staje się bardziej przystępna dla odbiorców, co zwiększa szanse na zaangażowanie i konwersję.
- Stwórz odpowiednią strukturę nagłówków
Struktura nagłówków ma znaczenie zarówno dla doświadczeń użytkownika, jak i dla pozycjonowania. Google bierze pod uwagę treść nagłówków przy skanowaniu witryny i klasyfikowaniu jej podczas indeksowania. Powinny więc one zawierać frazy kluczowe, ale należy zrobić to tak, aby cała struktura była czytelna i zrozumiała dla człowieka. W dłuższych tekstach warto stosować nagłówki niższego rzędu (H3+).
- Uwzględnij swoje cele biznesowe
Teksty w serwisie internetowym, oprócz tego, że wspomagają proces pozycjonowania, mają też znaczenie dla Twoich celów biznesowych. W końcu nie budujesz ruchu w serwisie dla rozrywki, prawda? Przyciągasz odbiorców po to, aby wykonali oni konkretną akcję, która pośrednio lub bezpośrednio przełoży się na korzyści dla Twojej firmy.
Z tego względu podczas tworzenia treści musisz mieć na uwadze swoje cele biznesowe czy też marketingowe. Przykładowo w opisach produktów i tekstach opisujących ofertę warto stosować język korzyści, a także CTA, czyli wezwanie do działania.
Pozycjonowanie on-site
Pozycjonowanie on-site (on-site SEO) to działania wykonywane w obrębie serwisu internetowego. Obejmuje ono optymalizację techniczną, optymalizację treści, a także wszystkie inne czynności, które mogą wpłynąć na pozycję strony w organicznych wynikach wyszukiwania. Najważniejsze aspekty to:
Meta tagi
Meta tagi to znaczniki, dzięki którym roboty skanujące i indeksujące odczytują najważniejsze informacje na temat strony. Wyróżniamy m.in.:
- Title: w kontekście pozycjonowania stron w internecie jest to znacznik, który ma największe znaczenie i który brany jest pod uwagę przez Google przy ustalaniu rankingu. Title to nic innego jak tytuł strony. Wyświetla się największą czcionką na liście wyników wyszukiwania, ponadto widoczny jest na karcie przeglądarki. Powinien zawierać najważniejszą dla danej podstrony frazę kluczową. Inaczej mówiąc, ma informować roboty wyszukiwarki oraz użytkowników o tym, co znajduje się pod danym adresem URL. Każdy URL w serwisie powinien mieć unikalny znacznik Title. Wskazane jest także umieszczanie w tytule nazwy brandu.
- Meta Description: to inaczej opis strony. W wynikach wyszukiwania znajduje się pod Title, czyli tytułem. Nie jest on bezpośrednim czynnikiem rankingowym i wyszukiwarka Google nie bierze go pod uwagę do ustalania pozycji witryny, dodatkowo słowa z tego znacznika są całkowicie pomijane przy określaniu tematyki adresu URL. Jednak to nie oznacza, że można o nim zapomnieć. Meta Description ma znaczenie przede wszystkim dla CTR, czyli współczynnika klikalności. Dobrze skonstruowany będzie zachęcał użytkowników do kliknięcia i odwiedzenia danego serwisu, a to pozytywnie wpłynie oczywiście na ruch. Powinien on w zwięzły i angażujących sposób opisywać zawartość podstrony, a także zawierać wezwanie do działania.
- Meta Robots: to znacznik, który zawiera instrukcje dla robotów indeksujących. Za jego pośrednictwem można m.in. zablokować robotom dostęp do podstron i sekcji serwisu, które nie mają znaczenia dla SEO i nie powinny być indeksowane oraz wyświetlane w wynikach wyszukiwania (np. polityka prywatności). Możliwe jest także zablokowanie używania linków na stronie czy pobierania treści do opisu w Google. Plik tekstowy ROBOTS.TXT tworzy się w głównym katalogu witryny.
Przyjazne adresy URL
Przyjazne adresy URL to adresy zoptymalizowane pod kątem wyszukiwarek i łatwe do zrozumienia dla ludzi. Powinny jasno i zwięźle opisywać to, co znajduje się na podstronie i w miarę możliwości zawierać główne słowo kluczowe. Nie należy umieszczać w nich niepotrzebnych informacji i znaków, a zwłaszcza znaków specjalnych i diakrytycznych. Pomiędzy wyrazami powinny znaleźć się dywizy.
Przykładowo adres URL podkategorii w sklepie internetowym powinien zawierać nazwę domeny, nazwę kategorii oraz nazwę podkategorii tak jak na poniższym przykładzie:
Linki wewnętrzne
Linki wewnętrzne to odnośniki, które prowadzą do innych podstron w obrębie tej samej domeny. Mogą to być linki w menu nawigacyjnym, w treści artykułów i opisów kategorii, w menu okruszkowym lub w stopkach. Linkowanie wewnętrzne (ang. internal linking) jest jednym z podstawowych zabiegów optymalizacyjnych, ponieważ odpowiednio wykonane może pozytywnie wpłynąć na pozycjonowanie. W jaki sposób?
- Optymalne kierowanie przepływem mocy SEO
Linki wewnętrzne pomagają przekazać autorytet innym adresom URL w serwisie. Załóżmy, że do podstrony X w Twojej witrynie prowadzi wiele jakościowych linków zewnętrznych, dzięki czemu ma ona wysoki autorytet i dużą moc SEO. Za pomocą odnośników zewnętrznych możesz trochę tej mocy przekazać podstronie Y, a to oznacza, że maksymalnie wykorzystujesz potencjał back linków.
- Poprawa nawigacji
Linki wewnętrzne poprawiają nawigację strony www i pozwalają użytkownikom łatwiej i sprawniej się po niej poruszać. Mowa tutaj nie tylko o odnośnikach w menu, ale też linkach prowadzących na przykład ze wpisu blogowego do podstrony produktu.
- Sprawniejsza indeksacja
Internal linking pomaga robotom indeksującym lepiej zrozumieć strukturę Twojego serwisu, a także sprawniej i szybciej indeksować poszczególne adresy URL. Ponadto dzięki odnośnikom Google może dokładnie ustalić tematykę strony oraz to, w jaki sposób powiązane są ze sobą poszczególne sekcje witryny i elementy contentu.
- Dłuższy czas wizyty na stronie i niższy współczynnik odrzuceń
Odnośniki wewnętrzne umieszczone w treściach na stronie mogą też zatrzymać użytkownika na dłużej i zmniejszyć współczynnik odrzuceń, co dla wyszukiwarki będzie sygnałem, że witryna jest wartościowa i użyteczna. Jak to działa? Załóżmy, że użytkownik trafił na Twój wpis blogowy na temat dobierania butów do biegania.
W treści artykułu wymieniasz aspekty, na które trzeba zwrócić uwagę podczas szukania odpowiedniego obuwia, a jednym z tych aspektów jest typ stopy. W swojej bazie artykułów masz już wpis dotyczący pronacji i supinacji stopy, więc odsyłasz użytkownika do tego właśnie artykułu, który dokładniej omawia zagadnienie. Użytkownik przechodzi do linkowanego wpisu, a tam z kolei znajduje odnośnik do butów przeznaczonych dla pronatorów. W ten sposób z kilku minut spędzonych na stronie zrobiło się kilkanaście… a może nawet dojdzie do konwersji w postaci zakupu.
Jak powinno wyglądać budowanie sieci linków wewnętrznych? Oto najważniejsze zasady:
- Przede wszystkim należy odsyłać tylko do podstron powiązanych tematycznie. Przykładowo w obuwniczym sklepie internetowym nie odsyłamy użytkowników z kategorii Buty sportowe do Półbutów skórzanych. Tutaj znów ważna jest struktura strony.
- Znaczenie ma również Anchor Text, czyli klikalny tekst wyświetlany w hiperłączu. Warto wybierać frazy o wysokim potencjale wyszukiwania, które dodatkowo najlepiej opisują zawartość linkowanej podstrony. Dzięki temu zarówno wyszukiwarka, jak i użytkownicy lepiej zrozumieją tematykę adresu URL, do którego ich odsyłasz. Trzeba jednak uważać, aby roboty nie uznały linkowania za spam. Teksty zakotwiczenia powinny być różnorodne. Mogą zawierać np. frazę kluczową z dodatkowym tekstem.
- Najwięcej linków powinno prowadzić do najważniejszych w serwisie podstron.
- Struktura linkowania nie powinna być zbyt głęboka. Stosuj zasadę trzech kliknięć, która zakłada, że użytkownik jest w stanie dostać się do dowolnej informacji na stronie za pomocą trzech kliknięć myszą.
- Na jednej podstronie nie należy powtarzać tych samych adresów URL w odnośnikach wewnętrznych.
- Nie należy linkować na jedną frazę kluczową do różnych podstron.
- Linki wewnętrzne powinny być oznaczone atrybutem dofollow.
- Warto regularnie przeprowadzać audyt linków wewnętrznych, aby sprawdzić, czy w obrębie serwisu nie występują uszkodzone odnośniki lub strony osierocone, czyli takie, do których nie prowadzi żaden link.
Dane strukturalne
Dane strukturalne to specjalne znaczniki, które dodaje się do kodu strony. Ułatwiają one wyszukiwarce odczytywanie i interpretowanie informacji dotyczących danego serwisu internetowego. Z kolei dzięki temu Google rozumie kontekst poszczególnych elementów i może odpowiednio zaprezentować je w wynikach wyszukiwania. Wszelkie dodatkowe elementy w SERP, takie jak oceny, gwiazdki, stan w magazynie, lokalizacja czy też czas przygotowywania posiłku z przepisu to właśnie dane strukturalne.
Za pomocą danych strukturalny możemy wzbogacić wyniki wyszukiwania również o linki do podstron w serwisie czy wewnętrzną wyszukiwarkę, tak jak robi to Allegro.
Znaczniki można wdrożyć na przykład za pomocą Asystenta do oznaczania danych od Google. Jest to narzędzie darmowe, z którego korzystać może każdy, nawet bez znajomości zasad programowania.
Optymalizacja obrazów
Optymalizacja obrazów to kolejny ważny element SEO on-site. Dzięki kilku niespecjalnie skomplikowanym czynnościom możesz m.in. poprawić szybkość ładowania strony, a tym samym zadbać o UX, czyli doświadczenia użytkownika, a także zwiększyć swoją widoczność w Google Grafika. Jak więc zoptymalizować obrazy w serwisie internetowym? Oto najważniejsze aspekty:
- Format, rozdzielczość i rozmiar
Najczęściej stosowanymi formatami są JPEG, PNG i GIF, ale Google wspiera też WebP, BMP i SVG. JPEG jest najbardziej wszechstronny, będzie najlepszym wyborem dla zdjęć i obrazów z gradientami. PNG stosowane jest do grafik z przezroczystościami, GIF do animacji, a SVG do ikon i logotypów. WebP to format opracowany przez Google. Pozwala na zredukowanie rozmiaru obrazu przy minimalnej utracie jakości.
Jeśli chodzi o rozdzielczość, to należy znaleźć złoty środek pomiędzy jakością a czasem ładowania. Jeśli obrazy spowalniają działanie strony, należy je zoptymalizować, ponieważ może się to negatywnie odbić na wrażeniach użytkownika, a także na SEO. Podobnie sprawa wygląda w przypadku rozmiaru – grafiki powinny być skompresowane tak, aby nie wpływały negatywnie na wydajność serwisu.
- Atrybut ALT i atrybut Title
Atrybut ALT to tekst alternatywny, wykorzystywany przez wyszukiwarki do zrozumienia zawartości grafiki (ma on więc spore znaczenie w procesie indeksowania), a także przez czytniki ekranu dla osób niewidomych. Atrybut ALT powinien być przydatny, dostarczać dużo informacji oraz zawierać słowa kluczowe, które pasują do zawartości strony – jak podaje Google. Nie może być on jednak przepełniony frazami kluczowymi.
Atrybut Title to natomiast tytuł obrazu, który wyświetla się po najechaniu kursorem na grafikę. Powinien być krótki, zwięzły i konkretny.
- Nazwa pliku
Jeśli to możliwe, należy używać krótkich, ale opisowych nazw plików. Unikaj przypadkowych ciągów znaków i upychania słów kluczowych. Nazwa obrazu powinna naturalnie opisywać to, co się na nim znajduje, np. czarna-torebka.jpg w przypadku grafiki przedstawiającej czarną torebkę.
- Sitemapa dla obrazów
Sitemap dla obrazów to mapa witryny zawierająca informacje na temat znajdujących się w jej obrębie grafik. Jest to plik w formacie XLM, który umieszcza się na serwerze. Ułatwia on robotom wyszukiwarki odnalezienie i odczytanie wszystkich obrazów.
- Responsywność
Responsywny obraz dopasowuje się do rozmiaru ekranu urządzenia użytkownika. To bardzo ważne, ponieważ obecnie większość ruchu pochodzi z urządzeń mobilnych. Mechanizm responsywnych zdjęć można wdrożyć na przykład za pomocą znacznika <picture> w kodzie html. Należy w nim zdefiniować warianty pliku źródłowego, wraz z warunkami, według których będzie wyświetlać je strona. Inaczej mówiąc, dzięki temu na ekranie o dużej rozdzielczości będą wyświetlały się większe obrazy, a na ekranie o małej rozdzielczości mniejsze obrazy.
Mapa witryny
Mapa witryny (sitema.xml) to plik tekstowy, który zawiera zbiór wszystkich adresów URL należących do danego serwisu. Jest to rodzaj instrukcji dla wyszukiwarek, informujący je o strukturze witryny i relacjach między poszczególnymi podstronami. Mapa:
- usprawnia indeksację,
- pomaga robotom wyszukiwarki w odnalezieniu nowych adresów URL,
- może zawierać informacje o ostatniej aktualizacji danej podstrony.
Odgrywa więc niemałą rolę w procesie pozycjonowania, a szczególne znaczenie ma dla dużych, rozbudowanych serwisów, takich jak sklepy internetowe z szerokim asortymentem.
Jak stworzyć mapę strony na potrzeby SEO? Większość systemów zarządzania treścią (CMS) pozwala wygenerować ją automatycznie, w przypadku niektórych konieczne będzie zainstalowanie dodatkowej wtyczki. Natomiast bez CMS-a sitemap można wygenerować np. za pomocą wspomnianego wcześniej narzędzia Screaming Frog.
Pamiętaj jednak, że samo stworzenie mapy nie ma mocy sprawczej. Trzeba ją umieścić na serwerze, a następnie udostępnić w Google Search Console. W tym celu należy znaleźć zakładkę Mapy witryn w menu po lewej stronie, a potem wkleić w wyznaczone okno adres URL mapy i kliknąć Prześlij.
Podstawowe zasady tworzenia mapy witryny:
- Sitemapa nie może mieć więcej niż 50 MB (po rozpakowaniu) lub nie może zawierać więcej niż 50 tys. adresów URL. Jeśli limit zostanie przekroczony, należy podzielić plik na kilka mniejszych map.
- Należy używać pełnych i jednoznacznych adresów URL.
- Mapę można przechowywać w dowolnym miejscu witryny, jednak jeśli nie zostanie wskazana Google, będzie miała wpływ tylko na elementy podrzędne katalogu, w którym się znajduje.
- Należy regularnie aktualizować mapę.
Szybkość ładowania strony
Szybkość ładowania strony i inne wskaźniki Core Web Vitals to jeden z ważniejszych czynników rankingowych, ponieważ Google premiuje witryny użyteczne, o wysokiej jakości. Jeśli chcesz skutecznie pozycjonować swoją stronę internetową, nie możesz o tym zapomnieć przy optymalizacji technicznej.
To ważne nie tylko dlatego, że szybkość strony wpływa bezpośrednio na SEO, ale również ze względu na wrażenia użytkownika. Większość odwiedzających szybko opuści witrynę, jeśli treść będzie wczytywała się zbyt długo, a to oznacza wysoki współczynnik odrzuceń. Trzeba też wspomnieć, że wolno ładujący się serwis może generować problemy z jego indeksowaniem.
Jak widzisz, argumentów przemawiających za tym, że warto zoptymalizować szybkość witryny, jest całkiem sporo. Jak więc to zrobić?
- Uporządkuj kod strony i pozbądź się niepotrzebnych elementów (np. nieużywanych fragmentów kodu).
- Zadbaj o kompresję i optymalizację obrazów.
- Ogranicz liczbę wtyczek, pozbądź się tych nieużywanych.
- Wybierz dobry serwer.
- Ogranicz liczbę przekierowań.
Jak sprawdzić szybkość i wydajność pozycjonowanej witryny? Na przykład za pomocą darmowego narzędzia od Google – PageSpeed Insights, które nie tylko ocenia podstawowe wskaźniki internetowe, ale też wskazuje występujące błędy.
Pozycjonowanie off-site
Tym sposobem przechodzimy do ostatniego etapu pozycjonowania, czyli tzw. SEO off-site. Są to wszystkie czynności wpływające na wynik w wyszukiwarce i ogólną pozycję marki w internecie, ale wykonywane poza obrębem witryny. Zalicza się do nich takie działania jak link building, aktywność w social media oraz udostępnianie wzmianek w sieci.
Czym jest link building?
Bez wątpienia najważniejszym działaniem w zakresie SEO off-site jest link building, czyli pozyskiwanie zewnętrznych linków do stron, które chcemy optymalizować i pozycjonować. Co więcej, jest to także jeden z najważniejszych czynników rankingowych w kontekście ogólnym, a także aspekt, który może mieć duże znaczenie w walce z konkurencją. Ale dlaczego linki zwrotne są tak ważne dla pozycji w wynikach wyszukiwania?
Chodzi o autorytet i wiarygodność. Bogaty profil linków zewnętrznych to dla Google sygnał, że dana strona jest wartościowa i godna zaufania. Wyobraź sobie taką sytuację: szukasz kogoś, kto wykona dla Ciebie aranżację mieszkania. Znajdujesz na rynku firmę X, ale nie jesteś do końca przekonany, czy to dobry wybór i czy warto powierzyć jej tak ważne zadanie.
Szukasz więc opinii w internecie, pytasz rodzinę i znajomych. Wiele osób poleca firmę X i potwierdza, że jest ona godna zaufania. To sprawia, że jesteś bardziej skłonny skorzystać z jej usług. Właśnie tak działają linki w wyszukiwarce. Google traktuje je jak polecenia, które zwiększają wiarygodność danej witryny. Ponadto odnośniki prowadzące do Twojej witryny będą też generowały dodatkowy ruch.
Kluczowe znaczenie ma jednak jakość tych linków. Wróćmy znów do naszej hipotetycznej sytuacji. Czy o opinię na temat firmy aranżującej wnętrza zapytałbyś osobę, która nigdy nie korzystała z podobnych usług lub która notorycznie kłamie? Raczej nie, bo taka opinia nie ma żadnej wartości. Podobnie jest z linkami, muszą pochodzić z serwisów o wysokim autorytecie. Oto kluczowe aspekty, na które należy zwrócić uwagę przy wybieraniu domen na potrzeby link buildingu:
- Moc SEO i Domain Rating
Jeśli zewnętrzna domena ma pomóc Twojej stronie w pozycjonowaniu, sama musi mieć dobre wyniki w wyszukiwarce, czyli po prostu zajmować wysokie pozycje w rankingu Google. Moc SEO jest więc pierwszym aspektem, który należy wziąć pod uwagę.
Oprócz tego pomocny może okazać się Domain Rating (DR), czyli wskaźnik wprowadzony przez firmę Ahrefs, który ocenia domenę pod względem jej profilu linków zewnętrznych. Im wyższy DR, tym więcej wartościowych linków ma na swoim koncie serwis. Aby sprawdzić wartość tego parametru dla danej witryny, skorzystaj z narzędzia Website “Authority” Checker od Ahrefs. Oczywiście sam DR to wskaźnik firmy zewnętrznej, a nie Google, dlatego warto jest go traktować poglądowo.
- Tematyka serwisu
Największą wartość dla strony www w kontekście SEO będą miały linki pochodzące z serwisów podobnych tematycznie. Jeśli prowadzisz stronę dotycząca pielęgnacji niemowląt, to odnośnik z bloga o motoryzacji niewiele wniesie do Twojego profilu linków. Ważne jest również to, do jakiej sekcji w Twojej witrynie prowadzi odnośnik. Kontekst linku powinien być zgodny z tematem podstrony, do której odsyła.
- Liczba stron, do których linkuje domena
Jeśli domena linkuje do wielu różnych stron, to niestety moc SEO, którą przekazuje Twojej witrynie, zmniejsza się. Dlatego nie warto wybierać domen, które zawierają tysiące czy setki linków wychodzących.
- Różnorodność
Profil linkowy na potrzeby SEO powinien wyglądać jak najbardziej naturalnie. W przeciwnym wypadku zostanie uznany za spam, czyli praktykę niezgodną z polityką wyszukiwarki. Przede wszystkim należy zadbać o różnorodność. Wszystkie linki nie powinny pochodzić z jednego źródła. Ponadto ważna jest dywersyfikacja w kontekście anchorów (tekstów zakotwiczenia) i atrybutów (dofollow i nofollow).
Jak pozyskiwać linki na potrzeby pozycjonowania?
No dobrze, wiesz już, czym charakteryzuje się wartościowy link i dlaczego jest to takie ważne. Ale jak w praktyce zdobywać takie odnośniki na potrzeby pozycjonowania? Metod jest sporo, oto kilka najpopularniejszych:
- Artykuły sponsorowane
Artykuły sponsorowane stanowią jedną z najpopularniejszych form pozyskiwania linków zwrotnych. W ramach tej strategii firmy płacą za umieszczenie treści z linkiem na zewnętrznych platformach lub portalach. Kluczowe jest to, aby artykuły były wartościowe i odpowiednio dopasowane do tematyki strony docelowej. Dobrze wykonane artykuły sponsorowane nie tylko zapewniają linki zwrotne, ale również zwiększają świadomość marki i poprawiają statystyki dotyczące ruchu.
Istnieje wiele serwisów, które umożliwiają opublikowanie artykułu sponsorowanego. Weź pod uwagę przede wszystkim strony branżowe oraz portale informacyjne, które zawierają sekcję podobną tematycznie do Twojej witryny.
- Wpisy gościnne na blogach
Wpisy gościnne to efektywna strategia pozyskiwania linków, polegająca na publikowaniu treści na blogach innych autorów lub firm. Ta forma współpracy przynosi korzyści obu stronom: autorowi wpisu – w postaci większego zasięgu, wartościowych linków i nowej publiczności, oraz gospodarzowi bloga – w postaci wartościowej treści.
Wystarczy skontaktować się z właścicielem serwisu i zapytać o współpracę. Pamiętaj, że wpisy gościnne powinny być oryginalne i merytoryczne, do tego nie mogą naruszać zasad SEO. Oczywiście liczy się też autorytet i moc SEO danego bloga, a także jego tematyka.
- Strony partnerów biznesowych
Współpraca z partnerami biznesowymi może być doskonałym źródłem linków zwrotnych. Poprzez umieszczanie linków na stronach kontrahentów lub w ramach wspólnych działań marketingowych firmy mogą wzajemnie wspierać swoje pozycje w wynikach wyszukiwania. Jednak pamiętaj, że kluczową kwestią jest selekcja partnerów – wybierz firmy i strony o wysokiej reputacji i zgodnej tematyce.
- Wzmianki o firmie
Monitorowanie wzmianek o własnej firmie w sieci może pomóc Ci zbudować bardzo naturalny profil linków. Użytkownicy internetu często wymieniają się opiniami na forach dyskusyjnych, portalach społecznościowych czy w recenzjach na różnego rodzaju witrynach. Do takich wzmianek można dodać hiperłącza, a dzięki temu zyskać wartościowe linki.
Jak je znaleźć? Do tego przydadzą się specjalne narzędzia, np. Brand24 czy Google Alerts. Gdy znajdziesz wzmiankę o swojej firmie, skontaktuj się z właścicielem strony i zapytaj o możliwość wstawienia linku.
- Tworzenie wartościowych treści
Chcesz, aby użytkownicy z własnej woli linkowali do Twojej witryny i dodawali wzmianki o firmie? Twórz wartościowy content. Dzięki temu zwiększysz swoje szanse na zbudowanie naturalnego i wartościowego profilu linkowego. Publikuj angażujące, atrakcyjne treści, które odpowiadają na potrzeby odbiorców i rozwiązują ich problemy. Dobrze sprawdzą się tutaj infografiki, wykresy, wyniki badań czy poradniki.
Na koniec warto wspomnieć, że w przypadku link buildingu zdecydowanie nie liczy się ilość, tylko jakość. Trzy linki z domen o wysokim autorytecie i mocy SEO będą miały większe znaczenie dla pozycji Twojej witryny niż pięćdziesiąt linków ze spamerskich stron o niskiej mocy SEO.
O czym jeszcze trzeba pamiętać w procesie pozycjonowania stron www?
Oprócz tworzenia treści, optymalizacji technicznej i budowy linków, istnieją również inne czynniki, które mogą mieć istotny wpływ na skuteczność pozycjonowania, i niekoniecznie związane są z pracą stricte w obrębie witryny. Co warto robić, aby zwiększyć swoje szanse na sukces?
Monitoruj efekty i reaguj
Skuteczne pozycjonowanie stron internetowych to proces, który wymaga ciągłej uwagi. Nie wszystko, co teoretycznie uznawane jest za dobrą praktykę, musi przynieść pozytywny rezultat w przypadku Twojego serwisu. Trzeba pamiętać, że SEO to układanka, na którą składa się mnóstwo różnych czynników, a wiele z nich zależnych jest od celu firmy, charakteru branży czy też grupy docelowej.
Z tego względu ważne jest ciągłe monitorowanie efektów, a w razie potrzeby modyfikowanie strategii i wprowadzanie koniecznych zmian. Nie zapominaj więc o analityce – to niezwykle istotny element pozycjonowania.
Działaj systematycznie
Jak zostało wspomniane wcześniej, SEO nie jest jednorazową czynnością. Niektóre działania trzeba regularnie powtarzać, ważne jest też ciągłe rozwijanie witryny (Google musi wiedzieć, że serwis „żyje”, tworzenie nowych treści, a także reagowanie na działania konkurencji. Jeśli więc myślisz o samodzielnym pozycjonowaniu własnego serwisu, musisz przygotować się na systematyczne działanie.
Jako przykład można tutaj przytoczyć link building. Liczba odnośników zewnętrznych ma ogromne znaczenie dla widoczności strony w Google, jednak budowanie profilu linkowego wymaga czasu, ponieważ szybki wzrost linków może zostać uznany przez wyszukiwarkę za spam.
Uważaj na aktualizacje algorytmów
Branża SEO jest bardzo dynamiczna, co wynika nie tylko z szybko zmieniających się trendów dotyczących internautów, ale też ciągłych aktualizacji algorytmów Google. Mogą mieć one znaczący wpływ na pozycję serwisu w rankingu, a co za tym idzie również na ruch organiczny.
Dlatego też ważne jest, aby być na bieżąco z wszelkimi zmianami i odpowiednio na nie reagować. Śledzenie komunikatów od wyszukiwarki oraz uczestnictwo w branżowych dyskusjach pozwala na szybką adaptację do zmieniających się warunków i utrzymanie skutecznej strategii pozycjonowania oraz w miarę stabilnej pozycji w SERP.
Jak content marketing wpływa na pozycjonowanie Twojej strony?
Content marketing polega na tworzeniu i dystrybucji wartościowych, przydatnych odbiorcom treści. Ma ogromne znaczenie w procesie pozycjonowania i zawsze powinien iść w parze z SEO. Dlaczego? Pusta witryna bez treści nie ma dla użytkowników dużej wartości, a przez to trudno wypozycjonować ją w wyszukiwarce.
Oczywiście content marketing to nie tylko teksty na stronie, ale też materiały wideo, podcasty, e-booki, e-maile, poradniki dla kupujących i wiele innych. Wszystko to wspiera działania SEO, generując back linki, zapewniając pozytywne wrażenia odbiorcom oraz przyciągając uwagę mediów.
Czym jest SEO copywriting?
SEO copywriting polega na tworzeniu treści zoptymalizowanych pod kątem słów kluczowych i zaprojektowanych tak, aby były atrakcyjne dla ludzi, a jednocześnie spełniały wymagania wyszukiwarki. Celem takiej praktyki jest poprawa wyników w rankingu wyszukiwarki na określone frazy, a także przyciągnięcie i zaangażowanie docelowych odbiorców.
SEO copywriting mocno ewoluował na przestrzeni ostatni dwudziestu lat. Początkowo liczyło się tylko nasycenie tekstu słowami kluczowymi, przez co w sieci pojawiało się mnóstwo małowartościowych dla człowieka tekstów, ale za to wypchanych po brzegi frazami. Dawniej to wystarczało, aby zadowolić roboty wyszukiwarki, jednak od tego czasu sporo się zmieniło.
Dziś taka praktyka nie przynosi już efektów, a wręcz uznawana jest za działanie niezgodne z zasadami Google. Obecnie wyszukiwarka kładzie duży nacisk na doświadczenia użytkownika, dlatego treści pod SEO muszą być atrakcyjne, wolne od wszelkich błędów, a co najważniejsze – odpowiadać na problemy odbiorców.
Dlaczego warto prowadzić bloga?
W ostatnim czasie bardzo popularne stały się treści wideo. Zarówno dłuższe, jak i krótsze filmy są atrakcyjne dla internautów, a z tego względu też często wykorzystywane przez firmy na potrzeby marketingu. Jednak blog nadal zajmuje ważne miejsce w strategii content marketingowej wielu biznesów. Dlaczego warto go prowadzić?
- Większy ruch na stronie
Artykuły na blogu to doskonałe miejsce na frazy kluczowe, których szukają Twoi potencjalni klienci. Niekoniecznie muszą być to zapytania związane z intencją zakupową. Dzięki treściom na blogu możesz dotrzeć do osób, które jeszcze nie znają Twojej marki i nie są przekonane do zakupu, ale szukają rozwiązania jakiegoś problemu lub odpowiedzi na pytanie. W ten sposób jesteś w stanie pozycjonować nieskończoną liczbę fraz, a dzięki temu pozyskiwać organiczny ruch w swojej witrynie.
- Większe możliwości w zakresie internal linking
Każdy wpis na blogu to kolejny adres URL w Twojej domenie. A im więcej podstron, tym większe masz możliwości, jeśli chodzi o linkowanie wewnętrzne. W artykułach blogowych możesz umieszczać nie tylko linki do powiązanych wpisów, ale również do produktów, kategorii, a także do stron związanych z usługami czy tych opisujących ofertę.
- Ciągłe rozbudowywanie serwisu
Wyszukiwarka Google lubi rozbudowane strony z dużą ilością wartościowego contentu. Do tego preferuje witryny, które „żyją”, czyli są regularnie aktualizowane i odświeżane. Blog daje nam w tym zakresie niemal nieograniczone możliwości. W końcu zawsze znajdzie się temat, który warto rozwinąć, zwłaszcza jeśli działasz w dynamicznej branży.
- Budowanie wizerunku eksperta
Dzielenie się wiedzą to jedna z najskuteczniejszych metod budowania zaangażowanej społeczności i pozyskiwania lojalnych klientów. Wartościowe treści, zawierające rzetelne informacje i rozwiązujące problemy odbiorców mogą zdziałać cuda.
Dzięki wpisom na blogu zbudujesz wizerunek eksperta, a także zapracujesz na zaufanie swoich odbiorców. Według statystyk firmy posiadające blogi generują średnio o 67% więcej potencjalnych klientów miesięcznie niż firmy, które nie blogują (DemandMetric).
- Generowanie linków zwrotnych
Wartościowe wpisy blogowe mogą też pozytywnie wpłynąć na profil linkowy domeny, ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo, że będą udostępniane przez użytkowników. Jak podaje serwis BKA Content, witryny z aktywnymi blogami mają o 434% więcej zaindeksowanych stron i o 97% więcej linków przychodzących niż te bez blogów.
Pozycjonowanie sklepu internetowego
Teoretycznie pozycjonowanie sklepu internetowego niewiele różni się od pozycjonowania strony. Cel jest taki sam – dopasowanie witryny do wymagań wyszukiwarki, a także zaspokojenie potrzeb potencjalnego klienta. W praktyce jednak oba te procesy będą się od siebie różniły, co wynika przede wszystkim z tego, że sklep internetowy jest serwisem znacznie bardziej rozbudowanym niż informacyjna strona www, do tego spełnia zupełnie inne zadanie.
W przypadku e-commerce SEO to prawdziwe must have. Tutaj głównym źródłem zysków jest sprzedaż online, dlatego widoczność w wyszukiwarce ma ogromne znaczenie dla realizacji celów biznesowych. Przy pozycjonowaniu sklepu liczą się takie aspekty jak:
- Szybkość i wydajność serwisu: przeglądanie produktów, konsumowanie treści, a także przechodzenie przez sam proces sprzedażowy to czynności, które wymagają sprawnej i wydajnej witryny. Pamiętaj, że Twój potencjalny klient nie będzie czekał w nieskończoność na załadowanie opisu produktu czy zdjęcia, tylko najprawdopodobniej opuści sklep i przejdzie do konkurencji. Należy więc zadbać o podstawowe wskaźniki internetowe.
- Optymalizacja zdjęć: zdjęcia będą miały szczególne znaczenie w branży odzieżowej, meblarskiej, obuwniczej i wszędzie tam, gdzie na decyzje zakupowe wpływają aspekty wizualne produktu. W takim przypadku optymalizacja obrazów to podstawa.
- Dane strukturalne: dzięki danym strukturalnym w sklepie internetowym użytkownik już z poziomu wyników wyszukiwania otrzymuje najważniejsze informacje na temat produktu, a dzięki temu może podjąć decyzję, czy dany produkt go interesuje. Ponadto rozszerzone wyniki wyszukiwania przyciągają uwagę odbiorców i wyróżniają sklep na tle konkurencji.
- Optymalizacja UX: w sklepie internetowym bardzo ważne jest bezpieczeństwo. W końcu Twoi klienci podczas procesu zakupowego podają swoje dane i dokonują płatności. Z pewnością nie zdecydują się na zakup, jeśli witryna będzie budziła podejrzenia. Podczas optymalizacji zadbaj więc o UX. Absolutną koniecznością jest certyfikat SSL, czyli protokół bezpieczeństwa wykorzystywany do szyfrowania danych.
- Treści: oprócz wpisów blogowych w sklepie internetowym powinny pojawić się też treści takie jak opisy produktów i kategorii. Muszą być unikalne, a także napisane językiem korzyści.
- Linki: linki zwrotne mają takie samo znaczenie dla pozycji sklepu jak dla pozycji strony informacyjnej. Mówiąc w skrócie, Twoja witryna ich potrzebuje.
- Pozycjonowanie on-site: nie można też zapomnieć o podstawowej optymalizacji on-site, która obejmuje m.in. meta tagi, mapę witryny, adresy URL i linki wewnętrzne.
- Wersja mobilna: konsumenci coraz częściej korzystają z urządzeń mobilnych w procesie zakupowym. Dlatego wersja mobilna sklepu jest niezbędna.
Czym jest pozycjonowanie lokalne?
SEO nie jest przeznaczone wyłącznie dla branży e-commerce i firm świadczących usługi internetowe. Biznesy lokalne również mogą skorzystać na tej formie promocji. W takim przypadku stosuje się pozycjonowanie lokalne, czyli budowanie widoczności witryny w konkretnym obszarze geograficznym np. dla osób mieszkających na terenie Gdańska. Na czym polega ten rodzaj SEO?
Lokalne frazy kluczowe
Pierwszą kwestią jest optymalizacja serwisu pod kątem lokalnych słów kluczowych. Najczęściej są to frazy, które zawierają nazwę miasta np. „mechanik Gdańsk”, „koszenie trawników Kraków”. Chodzi o to, aby dotrzeć do osób, które rzeczywiście mogą być zainteresowaną daną ofertą.
W końcu z usług firmy koszącej trawniki w Krakowie raczej nie skorzysta osoba mieszkająca na północy Polski. W przypadku biznesów świadczących usługi na gruncie regionalnym nie ma więc potrzeby docierania do internautów z całej Polski.
Google Moja Firma
Bardzo ważnym elementem lokalnego SEO jest pozycjonowanie w Google Maps, czyli w wynikach wyszukiwania zawierających wizytówki firm stacjonarnych. Z tej sekcji SERP bardzo często korzystają konsumenci, którzy poszukują lokalnej firmy usługowej czy też restauracji.
Mapy Google pozwalają na przeglądanie profili firm, a także sprawdzenie trasy dojazdu. Ponadto wyświetlają najważniejsze informacje, m.in. adres, godziny otwarcia, numer telefonu. Ranking wyników lokalnych ustalany jest na podstawie takich czynników jak: trafność, odległość, rozpoznawalność.
Szczegóły działania algorytmu nie są znane, jednak podstawą jest utworzenie wizytówki w Google Moja Firma. Jest to całkowicie darmowe, ale konieczna jest weryfikacja. Wizytówkę należy skrupulatnie wypełnić, a także regularnie aktualizować. Ważne jest też zbieranie opinii i ocen od klientów. Warto zachęcać ich do pozostawienia komentarza po zakończonej współpracy np. w wiadomości e-mail czy komunikatach na stronie.
Wizytówki NAP
Wizytówki NAP (ang. Name, Address, Phone) to informacje o firmie publikowane w różnych miejscach w sieci (np. w katalogach, na portalach branżowych). Mają bardzo duże znaczenie dla SEO firm lokalnych, ponieważ pomagają budować zaufanie w oczach wyszukiwarki. Przy tworzeniu NAP-ów ważna jest spójność – w każdym miejscu w sieci informacje na temat firmy powinny być dokładnie takie same. Należy o tym pamiętać zwłaszcza przy zmienianiu godzin otwarcia czy danych kontaktowych.
Korzystaj z narzędzi Google Search Console i Google Analytics!
Skuteczna optymalizacja strony pod SEO wymaga wykorzystania odpowiednich narzędzi. Nie musisz inwestować w specjalistyczne programy dla doświadczonych pozycjonerów, jednak warto zadbać podstawy. Absolutne must have to Google Serach Console oraz Google Analytics. Są to narzędzia darmowe, dostępne dla każdego właściciela witryny.
- Google Search Console
Kilka funkcji tego narzędzia przybliżyliśmy na początku artykułu. GSC umożliwia monitorowanie wyników pozycjonowanego serwisu w wyszukiwarce Google, a także jej stanu technicznego SEO. Wcześniej mowa była o sprawdzaniu indeksowania i przesyłaniu mapy witryny, ale to tylko początek listy przydatnych funkcji tego narzędzia. Google Search Console pozwala również na:
-
- sprawdzenie łącznej liczby kliknięć, wyświetleń i średniego CTR (współczynnika klikalności);
- monitorowanie pozycji w wynikach wyszukiwania na poszczególne frazy;
- sprawdzenie użyteczności na urządzeniach mobilnych;
- sprawdzenie bezpieczeństwa przesyłania danych.
Oprócz tego GSC poinformuje Cię, gdy otrzymasz karę w postaci ręcznego filtra za działania niezgodne z regulaminem wyszukiwarki.
- Google Analytics
Google Analytics (GA) pomaga marketerom lepiej zrozumieć ogólną wydajność ich witryny, a także przeanalizować dane na temat użytkowników, którzy ją odwiedzają. W odróżnieniu od GSC Google Analytics udostępnia dane na temat wszystkich źródeł ruchu, nie tylko wyników organicznych. Za pomocą tego narzędzia możesz więc sprawdzić informacje dotyczące wyników sponsorowanych czy też mediów społecznościowych.
Ile kosztuje pozycjonowanie i jak długo trzeba czekać na efekty?
Google nie pobiera żadnych opłat od właścicieli serwisów za pojawienie się w organicznych wynikach wyszukiwania. Jednak zdobycie dużej widoczności w SERP nie jest darmowe. Niestety nie da się wyznaczyć konkretnej kwoty za usługę pozycjonowania, ponieważ zależne jest to od wielu różnych czynników.
Przede wszystkim warto wiedzieć, że na koszt SEO składa się cena za obsługę kampanii, czyli działania agencji czy freelancera, oraz budżet na działania takie jak tworzenie treści i pozyskiwanie linków. Ogromne znaczenie ma jakość materiałów. Można zamówić treści u początkującego copywritera za najniższą stawkę, ale można też nawiązać współpracę z doświadczonym twórcą treści, wówczas koszt będzie znacznie wyższy. Podobnie jest z linkami.
Natomiast jeśli chodzi o obsługę kampanii, to znaczenie ma miesięczny zakres działań. Im większy budżet przeznaczysz na SEO, tym więcej będzie działo się wokół Twojego serwisu. Średni koszt to kilka tysięcy złotych.
Jak długo trzeba czekać na efekty pozycjonowania stron? Niestety na to pytanie odpowiedź również brzmi: to zależy. Znaczenie mają tutaj takie czynniki jak:
- sytuacja wyjściowa witryny;
- popularność branży;
- konkurencyjność fraz kluczowych, na które firma chce być widoczna;
- działania konkurencji,
- cele firmy;
- wiek i historia domeny.
Często pierwsze zmiany można zauważyć już po kilku miesiącach, jednak uzyskanie pierwszej pozycji w bardzo konkurencyjnej branży może zająć nawet dwa lata. Niestety wyniki wyszukiwania zdominowane są przez starsze domeny.
Dlaczego pierwsze miejsce w rankingu Google to za mało?
Właściciele serwisów internetowych często skupiają się na tym, aby za wszelką cenę wyświetlać się na pierwszym miejscu w wynikach wyszukiwania. Jednak wysoka pozycja w Google to za mało, aby można było mówić o sukcesie, a przynajmniej w kontekście biznesowym. Dlaczego?
- Konwersje to klucz: oczywiście, fajnie jest być na szczycie, ale czy to przekłada się na konwersje? Bo chodzi przecież o to, żeby ludzie rzeczywiście kliknęli, kupili, zarejestrowali się czy wykonali inną wartościową akcję. Jeśli strona nie jest wystarczająco atrakcyjna, nawet pierwsza pozycja w rankingu może pójść na marne. W tym kontekście ważne są też meta dane, a zwłaszcza Title i Meta Description, które znacząco wpływają na CTR.
- Google lubi zaskakiwać: raz zmienia układ wyników wyszukiwania, raz wyświetla odpowiedzi na pytania od razu na stronie wyników. Dlatego nie można polegać tylko na tym, żeby być pierwszym. Trzeba być elastycznym i umieć dostosować się do tych zmian.
- Wartość i jakość contentu: warto inwestować w dobry content, który przyciągnie uwagę i zostanie zapamiętany, nawet jeśli twój serwis nie jest numerem jeden. W przeciwnym wypadku możesz spodziewać się wysokiego współczynnika odrzuceń.
- Różnorodność ma znaczenie: Google to nie jedyny sposób na ruch na stronie. Jest jeszcze Facebook, Instagram, reklamy. Warto się nimi zainteresować, żeby nie być zależnym tylko od rankingu w wyszukiwarce.
Optymalizacja SEO a Google Ads
Dzięki pozycjonowaniu stron możesz zyskać dobrą pozycję w organicznych wynikach wyszukiwania. Za to reklamy Google Ads zapewnią Ci widoczność nie tylko w wyszukiwarce, ale również w innych miejscach w sieci. Która strategia jest skuteczniejsza? Zła wiadomość jest taka, że na to pytanie nie da się odpowiedzieć, a dobra, że nie musisz decydować się na jedno rozwiązania. Wybór metod promowania firmy w internecie zależy od wielu czynników, jednak zdecydowana większość biznesów inwestuje jednocześnie w SEO i płatne reklamy.
Pozycjonowanie to proces zdecydowanie dłuższy, bo efekty reklam Google pojawiają się niemal natychmiast po uruchomieniu kampanii, jednak w dłuższej perspektywie SEO może okazać się tańszym rozwiązaniem. To dlatego, że wraz z upływem czasu inwestujesz coraz mniej, a zyskujesz coraz więcej. Trzeba też wspomnieć, że efekty pozycjonowania mogą utrzymywać się jeszcze przez jakiś czas po zaprzestaniu działań. Natomiast w przypadku Google Ads Twój serwis przestaje być widoczny od razu po wyłączeniu kampanii lub wyczerpaniu środków.
Pamiętaj, że obie metody mają swoje plusy i minusy, ale ważne jest to, że mogą się wzajemnie uzupełniać i razem stanowić kompleksową strategię pozyskiwania klientów.
Pozycjonowanie i optymalizacja strony internetowej – agencja SEO czy działanie na własną rękę?
Wiesz już, jak działa pozycjonowanie i co trzeba zrobić, aby zacząć świadomie pracować nad widocznością własnej strony. Ale czy takie rozwiązanie to na pewno dobry pomysł? A może lepiej nawiązać współpracę z agencją? Przyjrzymy się zaletom i wadom prowadzenia działań SEO na własną rękę.
Samodzielne pozycjonowanie – zalety
- Pełna kontrola: działając samodzielnie, masz kontrolę nad każdym krokiem, który podejmujesz. Nie musisz uzależniać się od zewnętrznych firm ani dostosowywać do ich harmonogramów.
- Rozwój umiejętności: pozycjonowanie własnej strony www daje możliwość nauki i rozwijania umiejętności związanych z SEO. To może być bardzo wartościowe, zarówno dla serwisu, jak i dla przedsiębiorcy.
- Oszczędność finansowa: oczywiście jedną z największych zalet pozycjonowania stron internetowych na własną rękę jest potencjalna oszczędność finansowa. Nie musisz płacić za usługi zewnętrznych agencji, co może być szczególnie istotne dla firm, które dopiero zaczynają swoją działalność. Pamiętaj jednak, że za niektóre działania mimo wszystko trzeba zapłacić. Przykładem jest pozyskiwanie linków lub tworzenie treści (jeśli nie będziesz robić tego samodzielnie).
Samodzielne pozycjonowanie – wady
- Duże ryzyko popełnienia błędu: jeśli nie masz odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, istnieje duże ryzyko, że popełnisz błąd, który będzie Cię sporo kosztował. Pamiętaj, że zaufanie wyszukiwarki Google trudno jest odbudować, a błąd możesz popełnić nieświadomie.
- Praca na pełen etat: SEO to bardzo czasochłonne zajęcie, zwłaszcza na początku. Musisz więc przygotować się na dodatkowe godziny pracy. Niestety niektórym przedsiębiorcom trudno jest pogodzić pozycjonowanie z innym obowiązkami, zwłaszcza że środowisko SEO jest bardzo dynamiczne i na bieżąco trzeba śledzić zmiany w algorytmach.
- Gorsze efekty: niestety brak specjalistycznej wiedzy i doświadczenia może oznaczać gorsze efekty, a przez to prowadzić do frustracji, rozczarowania i ostatecznie porzucenia prowadzonych działań.
Dodaj komentarz